Home Kennis Is het bezwaarrecht bij collectieve waardeoverdracht van pensioenaanspraken verleden tijd?

Is het bezwaarrecht bij collectieve waardeoverdracht van pensioenaanspraken verleden tijd?

10 januari 2018
Alexander Boskma

Op 29 augustus 2017 is een wetsvoorstel ingediend tot wijziging van de Pensioenwet (PW): het Wetsvoorstel waardeoverdracht klein pensioen. Hiermee wordt onder meer voorgesteld om het bezwaarrecht zo te wijzigen dat dit niet geldt als aan een aantal (cumulatieve) voorwaarden wordt voldaan.

De stemming over dit wetsvoorstel werd uitgesteld vanwege een uitspraak van de kantonrechter Roermond over het individuele bezwaarrecht bij collectieve waardeoverdracht van pensioenaanspraken.

Over deze uitspraak en hoe het bezwaarrecht door het wetsvoorstel wordt vormgegeven, lees je in dit blog.

Het bezwaarrecht in de Pensioenwet

Het bezwaarrecht bij collectieve waardeoverdracht is neergelegd in artikel 83 PW. Dit artikel biedt pensioenuitvoerders de mogelijkheid om – op verzoek van de werkgever – over te gaan tot collectieve waardeoverdracht van pensioenaanspraken. Collectieve waardeoverdracht kan bestaan uit een wijziging van de pensioenregeling. Om een collectieve waardeoverdracht te bewerkstelligen, moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan. Onder het huidige recht is een van de voorwaarden dat een collectieve waardeoverdracht slechts kan worden gerealiseerd als individuele deelnemers geen bezwaar hebben gemaakt tegen de waardeoverdracht van hun pensioenaanspraken. In de uitspraak van de kantonrechter Roermond van 8 november 2017 staat het bezwaarrecht van artikel 83 PW centraal.

Stichting Pensioenfonds Sabic

De zaak waarin de kantonrechter Roermond op 8 november 2017 uitspraak heeft gedaan, betrof een geschil tussen Stichting Pensioenfonds Sabic en drie (ex-)werknemers van DSM/Sabic. Pensioenfonds Sabic wilde pensioenaanspraken opgebouwd tegen een pensioenleeftijd van 65 jaar via een collectieve waardeoverdracht omrekenen naar pensioenaanspraken met als ingangsleeftijd 67 jaar. De werknemers maakten bezwaar tegen deze omrekening. Ondanks de bezwaren van de werknemers heeft Sabic de pensioenaanspraken toch omgerekend naar pensioenaanspraken met een ingangsleeftijd van 67 jaar. De kantonrechter oordeelde dat de door Sabic doorgevoerde waardeoverdracht nietig was, omdat de pensioenaanspraken van de werknemers werden aangetast ingeval een werknemer de ingangsdatum van het pensioen zou vervroegen naar 65 jaar. Volgens de kantonrechter was een dergelijke wijziging van een pensioenregeling op grond van artikel 83 PW slechts mogelijk als er, door (gewezen) deelnemers bij de pensioenovereenkomst, geen bezwaar tegen de wijziging was gemaakt.

Wetsvoorstel waardeoverdracht klein pensioen

De stemming over het wetsvoorstel werd op verzoek van Tweede Kamerlid Van Rooijen (50PLUS) met een week uitgesteld, omdat de Tweede Kamer nadere informatie wenste over de relatie tussen de Sabic-uitspraak en het onderdeel van het wetsvoorstel dat gaat over het individuele bezwaarrecht bij collectieve waardeoverdracht op grond van artikel 83 PW. Bij brief van 20 november 2017 heeft de Minister van SZW aan dit verzoek voldaan.

Inmiddels is het wetsvoorstel op 21 november 2017 door de Tweede Kamer aangenomen. Wanneer het wetsvoorstel in werking treedt, komt het individuele bezwaarrecht voor deelnemers te vervallen voor zover de collectieve wijziging van de pensioenovereenkomst (of beroepspensioenregeling) inhoudt dat de pensioenaanspraken worden omgezet in pensioenaanspraken die zijn berekend op basis van een fiscale pensioenrichtleeftijd.

Het wetsvoorstel schept derhalve een mogelijkheid voor pensioenuitvoerders om zonder instemming van deelnemers, onder een aantal cumulatieve voorwaarden, pensioenaanspraken om te zetten. Het bezwaarrecht geldt niet wanneer aan de volgende voorwaarden wordt voldaan:

  • er is sprake van een (actuariële) herberekening van bestaande pensioenaanspraken in verband met een (eerdere of toekomstige) verhoging van de pensioenrichtleeftijd;
  • het gaat om een pensioenregeling waarbij aanpassingen contractueel mogelijk zijn;
  • de herrekening van de pensioenaanspraken naar een lagere pensioendatum of een hogere pensioenleeftijd moet collectief actuarieel neutraal plaatsvinden;
  • in de vervroegingsfactoren mag geen rekening worden gehouden met selectie-effecten;
  • het pensioen mag niet van karakter veranderen.

Conclusie

In de Sabic-zaak is bevestigd dat collectieve waardeoverdracht van pensioenaanspraken op grond van het huidige artikel 83 PW niet mogelijk is als tegen de overdracht bezwaar is gemaakt. Met het Wetsvoorstel waardeoverdracht klein pensioen wordt dit anders en kan een pensioenuitvoerder – op verzoek van de werkgever – pensioenaanspraken wijzigen zonder instemming van deelnemers. De in het wetsvoorstel opgenomen cumulatieve voorwaarden zorgen er echter voor dat een pensioenuitvoerder niet zomaar kan overgaan tot collectieve waardeoverdracht (zonder instemming van deelnemers).

Bronnen

Deel dit artikel via LinkedIn en e-mail

Contact

Alexander Boskma
Alexander Boskma